Οδοιπορικό στη Λάπηθο

Ένα οδοιπορικό στην υπέροχη κωμόπολή μας Λάπηθο, πραγματοποιήσαμε την Κυριακή 29 Ιουνίου 2025, μετά την επιτυχή εκδήλωση της αδελφοποίησης των Δήμων Λαπήθου – Μανδρακίου Νισύρου, κατόπιν επιθυμίας του Δημάρχου Νισύρου κ. Χριστοφή Κορωναίου.

Τη Δήμαρχο κ. Σούλα Μούρεττου συνόδευσαν οι Δημοτικοί Σύμβουλοι Ξένιος Θεοδούλου, Πέτρος Κότσαπας και Δώρος Χαριτωνίδης, η πρόεδρος της Σχολικής Εφορείας Γιωργούλα Παντέχη, ο πρώην Δήμαρχος Λαπήθου Άθως Ελευθερίου και σύζυγός της Γιώργος Μούρεττος.

Μετά τον έλεγχο στο οδόφραγμα περάσαμε στα τουρκοκρατούμενα μέρη μας. Στη διαδρομή η Δήμαρχος ξενάγησε τους φιλοξενούμενους, κάνοντας αναφορά σε ιστορικά στοιχεία για τη Λάπηθο.

Περνώντας την ανηφόρα στο Μπογάζι αντικρύσαμε την όμορφη πόλη της Κερύνειας με το λιμανάκι της. Εμείς πήραμε το δρόμο για τη Λάπηθο. Μόλις περάσαμε από τον Αγ. Γεώργιο, πρόβαλαν στο βουνό τα χωριά Κάρμι και Τριμίθι. Περάσαμε από το σημείο εισβολής το Πέντε Μίλι, εκεί όπου οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο και έφεραν την καταστροφή, αφήνοντας τους μόνιμους κατοίκους των περιοχών αυτών εδώ και 51 χρόνια στην προσφυγιά.

Προχωρώντας περάσαμε το Πικρό Νερό και το Έξι Μίλι και περνώντας μέσα από τον Καραβά, μπροστά μας ξεπρόβαλε η Λάπηθος, από τους πρόποδες του Κυπαρισσόβουνου (την πιο ψηλή κορυφή του Πενταδάκτυλου - 1024 μέτρα) φτάνοντας μέχρι την παραλία. Η Λάπηθος είναι η μεγαλύτερη κωμόπολη της επαρχίας Κερύνειας και σε έκταση και σε πληθυσμό. Περάσαμε από τον Κυπαρισσώνα, τη ΣΕΛΕΚ (Συνεργατική Εταιρεία Λεμονοπαραγωγών Επαρχίας Κερύνειας), το Ελληνικό Γυμνάσιο Λαπήθου (περιφερειακό) και προχωρήσαμε αριστερά, περνώντας από τον ποταμό Βαθυρκάκα (φυσικό σύνορο με τον Καραβά). Πενήντα μέτρα πιο πέρα στην ενορία του Αγ. Μηνά, όπου είναι το Περιφερειακό Νοσοκομείο Λαπήθου. Ακολούθως περάσαμε από την ομώνυμη εκκλησία του Αγ. Μηνά, φτάσαμε στην Καμάρα, προχωρήσαμε ίσια, περάσαμε το Αγγειοπλαστείο του Αριστοφάνη Χαραλάμπους, από το ξενοδοχείο Φιλιππίδη αριστερά και μετά ίσια προς την Καλλιθέα. Μπροστά μας φάνηκε η Αγ. Ευδοκία, κοιμητηριακός ναός της ενορίας κι από κει δεξιά οδηγεί στην εκκλησία της Αγ. Αναστασίας. Προχωρήσαμε ευθεία προς την πλατεία της ενορίας. Στο αριστερό μας χέρι στο βάθος ο Αγ. Γεώργιος ο Σπηλιώτης και η περιοχή Δράκοντα όπου υπάρχει πηγή νερού. Η παράδοση λέει ότι ένας δράκος δεν άφηνε το νερό να ποτίζει τον κάμπο και ο Αγ Γεώργιος τον σκότωσε αφήνοντας αποτύπωμα από τις οπλές του αλόγου και σταγόνα από αίμα. Στην καρδιά της πλατείας οι Τούρκοι έκτισαν τζαμί για τους έποικους που μένουν στην περιοχή.

Από την άλλη πλευρά, ο δρόμος μάς οδηγεί στον Κεφαλόβρυσο, ο οποίος στέρεψε όπως και τα άλλα δύο Κεφαλόβρυσα που βρίσκονται στον Πενταδάκτυλο (κατά σειρά, σε ποσότητες νερού την πρωτιά είχε της Κυθρέας, της Λαπήθου και μετά του Καραβά).

Προχωρήσαμε προς την πλατεία της Αγ. Παρασκευής και κατηφορίσαμε προς το Δημαρχείο. Καθοδόν είδαμε την περιοχή Λαηνάδες, εκεί όπου επεξεργάζονταν τον άργιλο, τον πηλό με τον οποίο έφτιαχναν τα εξαίρετα έργα εφυαλωμένης Αγγειοπλαστικής και Κεραμικής τέχνης, τα παγκοσμίου φήμης αλειφτά αγγεία της Λαπήθου.

Στη συνέχεια, συναντήσαμε τον Μύλο του Αγαθοκλέους, εξαίρετο κτίσμα Αρχιτεκτονικής, όπως άλλωστε και οι άλλοι Μύλοι της Λαπήθου. Περάσαμε το σφαγείου και φτάσαμε στο θερινό και χειμερινό σινεμά «ΣΙΝΕ ΙΡΙΣ».

Μπροστά μας εμφανίστηκε το υπέροχο νεοκλασικό κτήριο του Δημαρχείου, παρατημένο πια, καθώς οι Τούρκοι έκτισαν νέο Δημαρχείο. Απέναντι, ο μικρός καταρράκτης προσφέρει μια όμορφη πινελιά στο τοπίο. Δίπλα, η πλατεία Δημαρχείου με το μνημείο Ηρώων του 1955 κατεστραμμένο και μερικά μέτρα πιο κάτω το μνημείο των Ηρώων του 1940.

Κάτω από το Δημαρχείο ήταν ο Ζωολογικός Κήπος Λαπήθου, όπου φιλοξενούνταν διάφορα ζώα, όπως πίθηκοι φίδια, αγρινά, πάπιες, παγώνια, διάφορα πουλιά όπως, παπαγάλοι και καναρίνια, πουλερικά, καθώς και μια λίμνη με νούφαρα. Απ’ όλα αυτά, σήμερα έμειναν μόνο διάφορα πουλερικά.

Λίγα μέτρα από την Πλατεία είναι το σπίτι της ιστορικής Κυράς της Λαπήθου Ευφροσύνης Προεστού, η οποία φρόντιζε 12 στρατιώτες που εγκλωβίστηκαν στη Λάπηθο. Μερικά μέτρα πιο κάτω, βρίσκεται και το λαγούμι που έκρυβε τους στρατιώτες.

Κάτω από το Δημαρχείο, βρίσκεται η Δημοτική Αγορά και δίπλα η Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία. Περάσαμε τα γραφικά στενά δρομάκια της ενορίας του Τιμίου Προδρόμου, την πιο μικρή ενορία της κωμόπολής μας και την πιο παλιά ομώνυμη εκκλησία στο κέντρο της. Εκεί είναι και το Κεντρικό Συνεργατικό Παντοπωλείο. Μετά την εκκλησία, λίγα μέτρα παρακάτω ξεπροβάλλει ο Μύλος του Καφετζιή, ο τελευταίος Μύλος που λειτουργούσε μέχρι το 1974, παρατημένος στη φθορά του χρόνου. Στη συνέχεια, συναντούμε τον Τουρκομαχαλλά με το πάνω τζαμί και βόρεια πιο κάτω, το κάτω τζαμί με τον κάτω Τουρκομαχαλλά.

Περάσαμε την πάνω ενορία του Αγ. Θεόδωρου, την πιο μεγάλη ενορία και προχωρήσαμε προς την ομώνυμη εκκλησία. Περάσαμε την πλατεία με τα καφενεία και οδηγηθήκαμε προς την οδό Φιλελλήνων, προχωρήσαμε προς την οδόν Αϊρκώτισσας και πήραμε τον παραλιακό περιφερειακό δρόμο, την οδό Πραξάνδρου. Περάσαμε την Ακτή Κανάρη και τη Σχολή Λαμπούσης (Αναμορφωτική Σχολή) και πήραμε το δρόμο της επιστροφής προς το οδόφραγμα, όπου περάσαμε και πάλι από τον έλεγχο για να επιστρέψουμε στις ελεύθερες περιοχές.

Ακολουθήσαμε τη διαδρομή προς το Καμπί του Φαρμακά για το μεσημεριανό μας φαγητό. Η διαδρομή που ακολουθήσαμε ήταν, Μακεδονίτισσα Ανθούπολη, Δευτερά, Εργάτες, Κλήρου, Γούρρι, Καμπί Φαρμακά. Η διαδρομή ήταν πανέμορφη. Απολαύσαμε το φαγητό μας, γλυκό και καφέ. Αργά το απόγευμα γυρίσαμε στο ξενοδοχείο κι αποχαιρετιστήκαμε με την ευχή να ξανασυναντηθούμε. Δώσαμε την υπόσχεση διατήρησης των δεσμών φιλίας και αδελφοσύνης μεταξύ των δύο Δήμων. Οι φιλοξενούμενοί μας έφυγαν την επόμενη μέρα με βαθιά συγκίνηση.